สอนเพาะถั่วงอก ระบบน้ำหมุนเวียน ผลผลิตดี สร้างความต่าง

สอนเพาะถั่วงอก ระบบน้ำหมุนเวียน ผลผลิตดี สร้างความต่าง

ถั่วงอก เป็นพืชผักเศรษฐกิจที่น่าสนใจในขณะนี้ เพราะทุกพื้นที่นั้นนิยมการบริโภคเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะในกรุงเทพมหานคร มีการบริโภคถั่วงอกถึงวันละประมาณ 200000 กิโลกรัม

นอกจากนี้ยังเป็นผักที่ทรงคุณค่าในเรื่องของโภชนาการที่สูง เพราะมีโปรตีน วิตามิน เกลือแร่ และเป็นผักชนิดเดียวที่ใช้ระยะเวลาในการปลูกเพียงแค่ 3 วันเท่านั้น ก็สามารถทำการเก็บเกี่ยวได้แล้ว

การเพาะถั่วงอก งั้นมีหลายวิธีมีหลายขั้นตอนในการให้เลือกทำ แต่ละวิธีก็สามารถผลิตต้นถั่วงอกได้ที่มีคุณภาพแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับวิธีการเพาะของแต่ละบุคคล

สำหรับในวันนี้เราจะมาสอนเพาะถั่วงอก ด้วยระบบอัตโนมัติ เป็นระบบน้ำหมุนเวียน ควบคุมด้วยไมโครคอนโทรลเลอร์ ที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมา โดยข้อดีนั่นก็คือ ระบบการเพาะถั่วงอกมีการเผยแพร่ในท้องตลาด เป็นถั่วงอกคอนโด สามารถลดน้ำได้เองโดยอัตโนมัติ เป็นระบบควบคุมรดน้ำ โดยสามารถควบคุมได้ทั้งน้ำและอุณหภูมิ

สิ่งที่สำคัญในเรื่องของระบบน้ำหมุนเวียน

น้ำที่รดลงไปแล้ว สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้โดยไม่มีผลต่อการเจริญเติบโตของต้นถั่วงอก โดยการใช้ปุ๋ยจุลินทรีย์ชนิดต่างๆมาทดลองใส่ในน้ำ จนได้ปริมาณที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของต้นถั่วงอก และยังไม่ทำให้น้ำเน่าเสียอีกด้วย ทั้งนี้ระบบนี้สามารถประหยัดน้ำได้มากถึง 50 เท่าตามปกติ สามารถผลิตต้นถั่วงอกและได้ผลสำเร็จมากถึง 95 เปอร์เซ็นต์

สำหรับวิธีการสร้างเครื่องเพาะถั่วงอกอัตโนมัติระบบน้ำหมุนเวียน มีอุปกรณ์ ประกอบด้วย

ถังน้ำสีดำขนาด 20 แกลลอนหรือ 66 ลิตร เจาะรูขนาด 3/4 นิ้ว สูงจากก้นถัง 15 ซม. ฝาถังเจาะรูเพื่อใช้ใส่หัวฝักบัวรดน้ำ (ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 12 ซม.)

ตะกร้าพลาสติกขนาด 47X47X43 ซม. เลือกที่ก้นตะกร้ามีรูระบายน้ำ ถ้าไม่มีต้องใช้สว่านเจาะรูเอง พร้อมสายยางขนาด 5/8 นิ้ว ยาว 1.10 เมตร

ปั๊มน้ำสำหรับให้ออกซิเจนปลา ขนาดไม่ต่ำกว่า 1000L/h ประกอบเข้ากับสายยาง

สำหรับชุดเพาะถั่วงอกนั้นประกอบด้วย

กระสอบป่าน

ตะแกรงพลาสติกที่มีรูขนาด 2 มิลลิเมตร และ 5 มิลลิเมตร มาตัดเป็นวงกลมโดยให้มีเส้นผ่าศูนย์กลางขนาด 30 เซนติเมตร โดยกระสอบป่านต้องเย็บขอบเพื่อป้องกันการหลุดของเส้นป่าน

เมื่อสร้างเครื่องเพาะถั่วงอกเรียบร้อยแล้วขั้นตอนต่อไป คือ วิธีการเพาะถั่วงอก โดยขั้นตอนแรก นำกระสอบและตะแกรงซ้อนกันจำนวน 5 ชุด ซึ่งประกอบด้วย ตะแกรงขนาด 2 และ5 มิลลิเมตร และกระสอบป่าน ต่อมาใส่เมล็ดถั่ว(ที่ผ่านการแช่น้ำอุ่น 50 องศา 6 ชม.) 1 ขีด ( 1 1/3 ถ้วยตวง) บนชั้นตะแกรง แล้วเกลี่ยให้ทั่วและนำชั้นตะแกรงลงตะกร้าแล้วปิดทับด้วยกระสอบป่าน

หลังจากนั้นใส่น้ำสะอาดลงในถังเพาะประมาณ 10-12 ลิตร หรือเสมอขอบรูลอดสายยาง ต่อจากนั้นใส่ปุ๋ยจุลินทรีย์ EM 2 ช้อนโต๊ะ(20ซีซี) แล้วนำตะกร้าใส่ลงในถังเพาะ ประกอบสายยางเข้ากับก้านฝักบัว ยกถังเพาะไปตั้งในสถานที่ ที่ต้องการ (ต้องมีปลั๊กไฟฟ้าและห้ามถูกแสงแดดส่อง)

ขั้นตอนสุดท้ายนำสายไฟจากตัวปั๊มเสียบเข้ากับเครื่องควบคุม(ไมโครคอนโทรลเลอร์) และนำสายไฟจากเครื่องควบคุมเสียบเข้าที่ปลั๊กไฟฟ้า เครื่องจะทำการรดน้ำครั้งแรก และจะควบคุมจังหวะเวลาในการรดน้ำจนถึงเวลาเก็บเกี่ยว (รวมเวลาแช่ถั่วและเวลาเพาะในถังประมาณ 60-64 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิภายนอก)

การเก็บเกี่ยวผลผลิต เมื่อถึงเวลาที่กำหนด ให้ยกตะกร้าออกจากถังเพาะและทำการล้างหัวถั่วให้หลุดออกก่อนโดยการแช่ลงในน้ำและเขย่า ยกขึ้นลง ต่อจากนั้นก็นำมาตัดรากออก และล้างน้ำสะอาด 2 ครั้ง รอให้ถั่วสะเด็ดน้ำแล้วนำบรรจุถุงขาย หรือเก็บเข้าช่องแช่ผักในตู้เย็นไว้บริโภค ซึ่งจะสามารถเก็บได้นาน 5-7 วันโดยที่ตัวถั่วงอกยังกรอบ ไม่เน่าเสียแต่จะมีใบขึ้นมาอีกเล็กน้อย

การเพาะ 1 ถังจะใช้ถั่วครึ่งกิโลกรัม ได้ผลผลิต 2.5-3.5 กิโลกรัม

การทำความสะอาดอุปกรณ์

เนื่องจากต้นถั่วงอก ต้องการความสะอาดในกระบวนการผลิตและเจริญเติบโต อุปกรณ์ต่างๆเราควรทำความสะอาดทุกครั้ง โดยเฉพาะกระสอบ เมื่อเราทำการขุดรากถั่วงอกออกไปแล้ว ให้ทำการซักด้วยน้ำเปล่า 2 ครั้งแล้วนำไปตากแดดให้แห้ง เมื่อเราใช้ในการเพาะถึง 4 ครั้ง ครั้งต่อไปเราควรนำไปต้มประมาณ 10 นาที เพื่อเป็นการทำความสะอาด

จากการทดลองเพาะถั่วงอก ด้วยระบบน้ำหมุนเวียน ทำให้พิสูจน์ได้ว่าทำไมเราจึงควรที่จะเพาะถั่วงอกด้วยเครื่องอัตโนมัตินี้ นั่นก็คือ การเพาะถั่วงอกในระบบเดิมเราต้องรดน้ำทุกๆ 2 ชั่วโมง ซึ่งจะเสียเวลากับเรามาก และจะต้องใช้น้ำถึง 500 ลิตร ซึ่งเป็นการสิ้นเปลืองน้ำและแรงงานคน

ในขณะที่ การเพาะแบบระบบน้ำหมุนเวียนใช้น้ำเพียง 10-12 ลิตร คำนวณจากถังต้นแบบขนาด 66 ลิตร (20 แกลลอน) อีกทั้งน้ำที่เหลือจากการเพาะถั่วงอกจะมีจุลินทรีย์ที่สามารถนำไปรดน้ำต้นไม้ เป็นปุ๋ยอย่างดี ทดลองแล้วพืชโตเร็ว ออกใบ ดอก งดงาม

ถั่วงอกที่เพาะด้วยระบบน้ำหมุนเวียน จะปลอดสารฟอกเร่งอ้วนและฟอกขาว เพราะถั่วงอกที่เพาะได้จะขาวเพราะจุลินทรีย์จะไปกินพวกซากใยถั่วเป็นอาหารและการตัดรากก็ทำให้ถั่วดูขาว เนื่องจากรากถั่วงอกจะมีสีดำ ถั่วงอกที่ได้ก็จะมีขนาดที่พอเหมาะไม่อวบน้ำ และหลังจากเก็บเกี่ยวผลผลิตถั่วงอกก็สามารถเก็บไว้ได้นาน 5-7 วัน

โดยเก็บไว้ในช่องแช่ผัก เมื่อจะนำมาประกอบอาหารให้แช่น้ำก่อน และเมื่อนำไปปรุงอาหารก็จะได้ถั่วงอกที่มีรสชาติดี เพราะถั่วงอกที่เพาะด้วยระบบน้ำหมุนเวียนจะไม่อมน้ำ ทำให้ได้รสชาติครบถ้วน อีกทั้งการเพาะถั่วงอกอัตโนมัติระบบน้ำหมุนเวียนนั้นจะทำให้ไม่เปลืองเนื้อที่ทำบ่อบำบัดน้ำ

ในกรณีที่เป็นโรงงาน ต้องใช้เนื้อที่ในการกักเก็บน้ำที่ใช้รดถั่วงอกแล้วนำมาบำบัดเพื่อนำมาใช้ใหม่เนื่องจากต้องใช้นำปริมาณมาก หาที่ตั้งอุปกรณ์ในการเพาะถั่วงอกได้ง่าย เนื่องจากไม่ต้องการพื้นที่ในการระบายน้ำที่รดถั่วงอกแล้วและสามารถดัดแปลงใช้ กับโรงเพาะขนาดใหญ่ได้ โดยใช้มอเตอร์ปั๊มน้ำตัวเดียวและกระจายท่อรดน้ำที่เก็บน้ำรดถั่วงอกใช้ที่เดียวโดยให้น้ำที่รดแล้วไหลมารวมกัน

สำหรับผู้ที่สนใจที่จะทดลองเพาะถั่วงอกอัตโนมัติระบบน้ำหมุนเวียน เพื่อนำมารับประทานภายในครอบครัว หรือจะสร้างเป็นอาชีพ สามารถสอบถามรายละเอียดและขอคำแนะนำเพิ่มเติม ได้ที่สาขาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย

เรียบเรียงโดย : Postsara

ขอขอบคุณ : สาขาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย