พัดลมไม่หมุน ใบพัดหมุนช้า ซ่อมง่ายๆ ใช้งบเพียง 20 บาท
อากาศบ้านเรานั้นขึ้นชื่อว่าร้อนถึงบางช่วงจะมีฝนตกหรือเข้าหน้าหนาว แต่อย่างไรก็ไม่พ้นต้องเปิดพัดลมอยู่ดี ถึงบางบ้านจะมีแอร์แต่ให้เปิดทั้งวันก็คงสู้ค่าไฟไม่ไหวถึงยังไงก็ต้องมีพัดลมไว้เป็นตัวช่วย แต่ของทุกอย่างย่อมมีอายุการใช้งานของตัวเอง
จะทำอย่างไรดีหากพัดลมที่ใช้เป็นประจำทุกวันนั้นหมุนไปแล้วหยุด หรือมีอาการใบพัดหมุนช้าผิดปกติ เรามีวิธีแก้อาการเหล่านี้จาก คุณ Control.A จากเว็บไซต์พันทิป ดอทคอม ที่ได้มาบอกต่อถึงการซ่อมพัดลมด้วยตนเอง
พัดลมที่บ้านคุณ Control.A เป็นพัดลมอิเล็กทรอนิกส์แบบตั้งโต๊ะยี่ห้อ MIRA ที่ซื้อมา 4 ปีแล้ว มีอาการหมุนช้ามากๆ กดเบอร์ 3 แต่หมุนเหมือนเบอร์ 1 แกะมาทำความสะอาดแล้ว ตรวจเช็คแกนหมุนก็ปกติไม่ได้ฝืดอะไร อาการเสียที่ว่าเกิดจากตัว Capacitor ที่ทำงานร่วมกับ Motor ของพัดลม ซึ่ง Capacitor หรือที่เรียกว่าตัว C หรือบางคนเรียกตัว CAP ครับ
ปกติแล้วอาการพัดลมหมุนช้าหรือไม่หมุน ส่วนมากเกิดได้จาก 2 สาเหตุ ก็คือ Motor เสีย และตัว Capacitor ค่ามันเสื่อมหรือเสียซึ่งโอกาสที่จะเสียมากที่สุดก็เป็นเจ้าตัว C นี่แหละครับ ส่วนอาการอื่นๆ ที่อาจจะเกิดตัว C เสียได้อีกก็คือ พัดลมไม่หมุน หรือ ต้อง Start ด้วยมือก่อนถึงจะทำงาน หรือ ทำงานไปซักพักก็ค่อยๆ หยุด จับตัว C เปลี่ยนได้เลยเช่นกัน
แต่ควรจะตรวจเช็คดูก่อนว่าแกนหมุนไม่ได้ฝืดมาก อันนั้นเกิดจากไม่ค่อยได้ถอดมาล้างทำความสะอาด เป่า ปัด ฝุ่นบริเวณมอเตอร์เลย ซึ่งควรทำเป็นประจำครับ 2-3 เดือนซักครั้งนึงหากเราใช้งานทุกวัน
เครื่องมือที่ใช้
1 ไขควงเเฉก
2 คีมตัดหรือ Cutter ก็ได้
3 หัวแร้ง
4 ตะกั่วบัดกลี
5 ที่ขาดไม่ได้เลยก็คือตัว C หรือตัว CAP นั่นแหละครับ
6 ส่วน Meter วัดไฟจะมีหรือไม่มีก็ได้ ไม่ค่อยจำเป็น ผมเอามาเช็คเพื่อให้เห็นว่าตัวที่เสียเกิดจากตัว C ครับ
นี่ครับตัว C ราคา 20 บาท ซื้อได้ที่ร้านอมร หรือร้านที่ขายอะไหล่เครื่องใช้ไฟฟ้า แล้วแต่สะดวกครับ
ส่วนจะรู้ได้อย่างไรว่าใช้ค่าแบบไหนสำหรับตัวที่เราจะซ่อม ก็ต้องถอดพัดลมมาดูก่อนซึ่งโดยทั่วๆ ไป (เกือบทุกยี่ห้อทุกรุ่น) ก็จะใช้ค่า 1.5uF(Micro Farad) 400V แต่เพื่อชัวร์ก็ควรจะถอดรื้อดูก่อนหรือเอาตัวอย่างไปถามที่ร้านขายได้เลย บอกคนขายว่า C พัดลมครับ
ขั้นตอนแรก ทุกยี่ห้อของพัดลม ตัว C จะอยู่ติดกับ Motor เพราะหากลากสายยาวไป สายที่เพิ่มขึ้นก็อาจจะทำให้ค่า C เพิ่มขึ้นหรือลดลงได้ เพราะฉะนั้นบริษัทผู้ผลิตก็จะเอาไว้ติดกับ Motor โดยจะมีน๊อต 2 ตัว ต้องถอดน๊อตตัวบนก่อน จากนั้นก็ถอดตัวที่ท้ายครับ ก่อนถอดถอดอย่าลืมดึงปลั๊กออกก่อน
หลังจากนั้นก็จะได้หน้าตาดังรูป ซึ่งตัว C คือที่ลูกศรชี้ไว้ ขันน๊อตตัดสายออกมาได้เลย ไม่มีขั้วครับ ตอนต่อกลับต่อยังไงก็ได้
เอามาตรวจวัดให้ดูครับ ค่าที่ได้ของตัวนี้คือ 0.444 uF ซึ่งค่าปกติจะเป็น 1.5 uF เสียแน่นอน ซึ่งถ้าค่าน้อยกว่านี้อาจจะทำให้พัดลมไม่หมุนเลยก็ได้
ปล. ค่าที่โชว์ในรูปคือ 444.2 nF (Nano Farad) ซึ่งก็เท่ากับ 0.4442 uF (Micro Farad)ซึ่งก็คล้ายๆ กับ 1000 มิลลิกรัม เท่ากับ 1 ครับ 1000 เท่ากับ 1 กิโลกรัม นั่นแหละครับ ซึ่งจริงๆ ค่าพวกนี้มันแบ่งย่อยได้ลงไปอีก มิลลิ > ไมโคร > นาโน > พิโก้ ใครเรียนมาทางสายวิทย์อาจจะคุ้นเคย
พระเอกของเรา ค่าที่วัดได้คือ 1.543 uF ครับ
จากนั้นก็ปอกสายไฟตรงปลายเพื่อบัดกลี ต้องระมัดระวังไม่ไปทำให้ส่วนอื่นๆ ของพัดลมเสียหายนะครับ เพราะขดลวด motor จะเล็กมากๆ ขาดเอาได้ง่าย จริงๆ ขั้นตอนนี้ใครไม่มี หัวแร้ง ตะกั่ว ก็สามารถใช้วิธีการพันสายไฟได้ครับ เพียงแต่ต้องพันเข้ากันให้แน่นหนาที่สุด และหลังจากนั้นต้องพันด้วยเทปพันสายไฟอีกครั้ง อันนี้จำเป็นมากๆ นะครับไม่งั้นไฟช๊อตเอาได้
เสร็จแล้วก็จัดเก็บตำแหน่งครับ ขันน็อตยึดตัว C หรือหากตัวใหม่ที่ซื้อมาไม่มีขาสำหรับยึดน็อต เหมือนที่ผมซื้อมาก็ใช้กาวสองหน้าได้ครับ จากนั้นก็ใส่ฝาครอบคืนตำแหน่ง ใส่ขาที่สำหรับดึงให้พัดลมส่าย คืนตำแหน่งครับ
จากนั้นเป็นอันเรียบร้อยครับ ซ่อมพัดลมด้วยงบประมาณ 20 บาท หากยกไปหาช่างก็ประมาณ 100-150 บาท สำหรับใครที่เปลี่ยนตัว C ไปแล้วพัดลมยังไม่หมุน (ส่วนคนที่หมุนช้านี่กลับมาปกติแน่นอน) อาการเสียเป็นที่ Motor ค่อนข้างแน่ (ควรแกะฝาล่างดูว่าสายไฟขาดหรือเปล่าก่อนนะ ต้องระมัดระวังหน่อยนะครับ) อาการ Motor เสียค่าซ่อมประมาณ 200-300 บาท ซึ่งดูเหมือนจะไม่ค่อยคุ้มสำหรับคนที่มีพัดลมตัวเล็ก ๆ ราคา 300-500 บาท ลองซ่อมดูได้ครับ
สำหรับใครที่มีปัญหาอย่างพัดลมไม่หมุน หรือใบพัดหมุนช้า อย่างเดียวกับคุณ Control.A ก็ลองนำวิธีนี้ไปซ่อมพัดลมดู เพื่อที่จะได้ประหยัดเงินไม่ต้องเสียค่าซ่อมหลักร้อยแต่เสีย20บาทเท่านั้นเอง
เรียบเรียงโดย : Postsara
ขอขอบคุณ : คุณ Control.A จากเว็บไซต์พันทิป ดอทคอม, sanook
